Dit artikel gaat over zelfacceptatie. En daarmee bedoel ik niet alleen het besef dat anderen net als jij niet alles perfect doen, maar ook en vooral een diepgaande acceptatie van alles wat je bent en doet, los van anderen. Hoe werkt dat? Hoe kun je dat bereiken?

Niveau 1: Ik ben oké

Hoewel dit niveau niet het doel van het artikel is, is het toch ook heel mooi en waardevol en verdient het daarom wat aandacht. Is het je wel eens opgevallen dat we bepaalde dingen wel van anderen pikken en niet van onszelf? Als iemand anders’ haar raar zit; geen probleem. Als een collega een fout maakt; kan gebeuren. Maar als we het zelf doen en zijn is het allemaal verkeerd en moet het beter. Natuurlijk is het goed om jezelf proberen te verbeteren, om te groeien, maar je moet daarbij niet onnodig hard voor jezelf zijn. Probeer in plaats daarvan mild voor jezelf te zijn. Stel je voor dat iemand anders hetzelfde zou hebben gedaan, wat had je er dan van gevonden? Het kan beter, maar het is niet erg. Je bent oké, net als alle anderen. Je hoeft niet alles perfect te doen, je bent goed zoals je bent.

Niveau 2: Ik BEN en dat is goed

Dit niveau is iets lastiger te begrijpen. De gedachtegang is hier niet ‘ik ben goed zoals ik ben’ maar ik BEN en dat is goed, ongeacht hoe ik ben. Probeer jezelf eens vanuit een objectief perspectief te bekijken. Sluit je ogen een visualiseer jezelf vanaf een afstandje.
Ik zie dan mezelf bijvoorbeeld wakker worden in bed, rondlopen op de universiteit, mijn vriend knuffelen, en ik zie mezelf op een concert dansen en van het leven genieten. Maar ik zie mezelf ook dingen doen waarmee ik andere kwets of ik zie mezelf huilen om iets dat me overkomen is. Al die ‘Elzen’ ben ik. En dat mag. Dat is goed. Ik stel me heel even voor dat ik niet mezelf ben, en dus ook niet de persoon ben die het gedrag van mezelf kan veranderen, daardoor denk ik niet: ‘Wat moet er verbeterd worden?’ of ‘Wat doe ik allemaal fout en wat doe ik goed?’. Nee, ik ben gewoon zoals ik ben. Het is een objectieve situatie die gewoon IS en die ik dus niet anders kan dan honderd procent accepteren. Op dit niveau ben ik perfect, want ik besta, ik ben de realiteit.

Oefenen

Niveau 2 is niet alleen een niveau dat je moet begrijpen, maar ook dat je moet voelen. Het kan een tijd duren voor je hier ‘goed’ in wordt. Gelukkig kun je het oefenen.

Je kunt je voorstellen dat je al je acties vanaf een objectief standpunt bekijkt en er niets aan kan veranderen, zoals in de vorige alinea, maar je kunt ook wat makkelijker beginnen. Je kunt je bijvoorbeeld inbeelden dat je jezelf bekijkt met de ogen van iemand die veel van jou houdt. Ik stel me bijvoorbeeld vaak voor dat ik mijn vriend ben die laat thuis komt en dan kruip ik naast mezelf in bed en kijk ik liefdevol naar hoe ik lig te slapen.

Je kunt je ook voorstellen dat je een vreemdeling bent die jou tegenkomt, bijvoorbeeld in een lege treincoupé, en dat er een openhartig gesprek ontstaat over alles waar jij je onzeker over voelt of waar je spijt van hebt en dat je dan als vreemdeling denkt: ‘Wat mooi dat je dat allemaal hebt ingezien, en wat een zonde dat je niet van jezelf door hebt dat je eigenlijk helemaal perfect bent zoals je bent.’ Zo kan je door te oefenen telkens een stapje hoger klimmen tot je jezelf honderd procent accepteert precies zoals je bent, met alle prachtige ‘tekortkomingen’ erop en eraan.

Het mooiste is dat als je hier ver genoeg in vordert je erachter komt dat het nog veel mooier is om op het tweede niveau perfect te zijn dan op het eerste. En het leuke daar aan is dan weer dat op het eerste niveau perfect worden bijna onmogelijk is terwijl je op het tweede niveau altijd al perfect bent geweest en zult zijn.